Hiperseksualnost – mit ili poriv

• Post by: Psyche General
• 23.07.2024.
• Comments off

Sažetak

Hiperseksualnost označava prekomjernu seksualnu želju ili ponašanje koje uključuje
normativne seksualne fantazije, porive i aktivnosti. Karakteristiku hiperseksualnih osoba čini snažna seksualna želja koja se teško ili uopće ne može kontrolirati. Prekomjerno seksualno ponašanje šteti partnerskim, obiteljskim i socijalnim odnosima. Hiperseksualnost češće se pojavljuje kod muškaraca. Terminologija i konceptualizacija hiperseksualnosti je kontroverzna što se odražava u nedostatku dijagnostičkih kriterija, terapijskih
smjernica, teorijskih modela i etiologiji. Hiperseksualnost se najčešće konceptualizira
kroz modele impulzivnosti, kompulzivnosti i ovisnosti. Zajednička karakteristika modela jest korištenje seksualnih aktivnosti s ciljem smanjenja i regulacije neugodnih emocija i raspoloženja. S druge strane, sve je češći dimenzionalni pogled koji seksualnu aktivnost svrstava na kontinuum, a hiperseksualno ponašanje čini ekstremni dio normativnog seksualnog ponašanja. Istraživanja upućuju na utjecaj prisutnosti drugih psihičkih poremećaja i doživljavanje seksualnog zlostavljanja u djetinjstvu u razvoju hiperseksualnog ponašanja. Nemogućnost ovladavanja vlastitim seksualnim nagonima kod osoba izaziva osjećaje tjeskobe, srama i krivnje. U terapijskim intervencijama učinkovitima su se pokazale kognitivno-bihevioralna terapija, terapija prihvaćanja i poistovjećivanja i art terapija. Glavni je cilj terapija pomaganje klijentu u kontroli impulsa i pronalasku novih strategija nošenja sa stresom i lošim raspoloženjem.

Ključne riječi: hiperseksualnost, seksualna impulzivnost, seksualna kompulzivnost, seksualna ovisnost

Abstract

Hypersexuality denotes excessive sexual behavior involving normative sexual fantasies, urges and activities. Hypersexuality is characterized by a strong sexual desire that is difficult or
impossible to control. Excessive sexual behavior harms romantic, familial and social relationships. Hypersexuality is more common in men. The term and conceptualization of hypersexuality is controversial, which is reflected in the lack of diagnostic criteria, therapeutic guidelines, theoretical models and etiology. Hypersexuality is commonly conceptualized through impulsivity, compulsivity and addiction models. A common characteristic of the models is the use of sexual activities with the aim of reducing and regulating unpleasant emotions and moods. On the other hand, there is a dimensional view that conceptualizes sexual activity as a continuum, and hypersexual behavior constitutes as a form of normative sexual behavior. Research suggests that prevalence of other mental disorders and childhood sexual abuse could lead to the development of hypersexuality. The inability to control one’s own sex drive causes feelings of distress, shame and guilt. Therapeutic interventions which seem to be effective in dealing with hypersexuality are cognitive-behavioral therapy, acceptance and commitment therapy and art therapy. The main goal of therapy is to help the client control their impulses and find new and healthy coping strategies.

Key words: hypersexuality, sexual addiction, sexual compulsivity, sexual impulsivity